Yanlışlıkla dizüstü bilgisayarınızdan bazı önemli dosyaları mı sildiniz? Ya da kötü amaçlı yazılımlar ve diğer kontrol edilemeyen faktörler dosyalarınızın kaybolmasına mı neden oldu? Dosyaların tamamen gittiğini ve geri getirilemeyeceğini düşünmek kolay olabilir. Ancak bu, gerçeğin tam tersidir. Uygun veri kurtarma etiketini takip ederek ve iyi veri kurtarma araçlarını kullanarak bu dosyaları kolayca geri getirebilirsiniz.
Aşağıdaki bölümler, dizüstü bilgisayar veri kurtarma işlemine ve veri kurtarma şanslarınızı nasıl en üst düzeye çıkarabileceğinize dair detaylı bilgiler sunmaktadır.
Laptop Sabit Sürücü Veri Kaybının Nedenleri
Laptop sabit diskinizden veri kurtarmaya devam etmeden önce, veri kaybına neyin neden olduğunu belirlemeniz tavsiye edilir. Farklı veri kaybı senaryoları, farklı yaklaşımlar gerektirir. Örneğin, Delete tuşunu kullanarak dosyaları basitçe sildiğinizde profesyonel bir veri kurtarma servisi kullanmak biraz aşırı olabilir. Diğer taraftan, fiziksel hasar yalnızca uzmanlar tarafından ele alınmalı ve kendi başınıza yapacağınız veri kurtarma girişimleri sürücüyü daha fazla bozacaktır.
Not: Veri kaybının nedeni ne olursa olsun, veri kurtarma işlemi yapılana kadar dizüstü bilgisayarınızı kullanmamak en iyisidir. Devam eden kullanım, daha önce silinmiş dosyaların kullanıcı veya sistem tarafından oluşturulan dosyalar tarafından üzerine yazılma ihtimalini artırır.
İşinizi kolaylaştırmak için işte bir dizüstü bilgisayarda veri kaybının arkasında yatan bazı olası nedenler:
Veri Kaybı Nedeni | Açıklama |
🚑 Kazara Silme | İnsan hatası nedeniyle dosyaların kazara silinmesi ya da bazı durumlarda kalıcı olarak silinmesine (Shift + Delete) yol açar. |
🗃️ Biçimlendirme | Düşüncesizce biçimlendirme düğmesine basmak başka bir yaygın veri kaybı nedenidir. |
🦠 Virüs veya Zararlı Yazılım | Zararlı uygulamaların yüklenmesi, dizüstü bilgisayarın sabit diskindeki dosyaları silebilecek ve bozabilecek trojan ve diğer tehlikeli virüsleri davet eder. |
💿 Kötü Sektörler | Mantıksal veya fiziksel kötü sektörler, dizüstü bilgisayarların sabit disk bozulmasına ve veri kaybına yol açar. |
⚡ Elektrik Kesintileri | Ansızın meydana gelen elektrik kesintileri veya dalgalanmalar dizüstü bilgisayarın sabit diskinde etkilere yol açabilir. |
🔨 Fiziksel Hasar | Sert fiziksel darbeler ve dizüstü bilgisayarın sabit disk başlığında hasar, mekanik arızaya – ve sonuçta veri kaybına yol açabilir. |
💻 Yazılım Bozulması | Dosya yazma kesintileri ve bölüm tablosu bozulması sık rastlanan veri kaybı suçlularıdır. |
Veri kaybının nedenini belirledikten sonra, veri kurtarma işlemine devam edebilirsiniz. Ancak, kurtarma yöntemleri dizüstü bilgisayarın çalışıp çalışmadığına bağlı olarak farklılık gösterecektir. Her durumda ne yapmanız gerektiğini öğrenmek için okumaya devam edin.
Çalışan Laptop’tan Silinen Dosyalar Nasıl Geri Alınır
Çalışan bir dizüstü bilgisayardan silinen dosyaları kurtarma yöntemi, yedeklemeniz olup olmadığına bağlı olarak değişir. Yedeklemeniz varsa, Dosya Geçmişi’ni veya Yedekle & Geri Yükle (Windows 7) özelliğini kullanarak kolayca geri yükleyebilirsiniz. Yedeğiniz yok mu? Endişelenmeyin, birkaç basit adımda silinen dosyalarınızı geri almak için üçüncü parti bir veri kurtarma aracı kullanabilirsiniz.
Aşağıda bu veri kurtarma yöntemlerine bir göz atalım:
Yöntem 1: Dizüstü Bilgisayar Veri Kurtarma Yazılımı Kullanın
Bir dosya bir dizüstü bilgisayarın sabit sürücüsünden silindiğinde, teknik olarak sürücüden “temizlenmiş” olmaz (özelleşmiş veri yok etme araçları kullanmadıkça). Dosya sadece görünmez olarak işaretlenir ve işgal ettiği veri blokları şimdi yeni dosyalar tarafından kullanılabilir. Sonuç olarak, yeni dosyalar bu silinen dosyaların üzerine yazılır. Sürücüye yeni dosyalar yazmadığınız sürece, bu eski, silinmiş dosyalar üçüncü taraf veri kurtarma araçları ile geri alınabilir.
Not: Modern dizüstü bilgisayarlar genellikle M.2 SSD’ler ile gelir ki bu, veri kurtarma işlemini karmaşıklaştırabilir. Bu karmaşıklık, kullanılmayan veri bloklarını temizleyerek daha iyi verimlilik ve SSD ömrü sağlayan TRIM komutundan kaynaklanır. TRIM komutu periyodik olarak çalıştırılır. TRIM’den sonra veri kurtarma zor, hatta imkansız hale gelebilir.
Üçüncü taraf veri kurtarma programları söz konusu olduğunda karşınızda birçok seçenek var. En iyisi olduklarını iddia eden yüzlerce program bulunuyor. Ancak, kanıtlanmış bir geçmişe sahip, kullanımı kolay ve mükemmel bir kurtarma oranına sahip birini seçmeniz gerekiyor. Bu faktörleri göz önünde bulundurarak, öğreticimizde Disk Drill kullanmayı tercih ettik.
Disk Drill, laptop sabit diskleri/SSD’leri dahil olmak üzere, tüm türdeki depolama sürücülerinden ve dosya sistemlerinden veri kurtarma desteği sunan son teknoloji bir veri kurtarma algoritması ile gelir. Program ayrıca disk imajları oluşturmanıza ve taramanıza, ayrıca kurtarmadan önce dosyaları önizlemenize olanak tanır. Windows kullanıcıları, ücretsiz olarak 500 MB’a kadar veri kurtarmanın keyfini çıkarabilecekleri Disk Drill’in ücretsiz deneme sürümünden de yararlanabilirler.
İşleyen bir dizüstü bilgisayardan Disk Drill kullanarak veri nasıl kurtarılır:
- İndir, yükle ve Disk Drill programını başlat. İndirme veya yükleme işlemleri için dizüstü bilgisayarı kullanmamalısınız. Sonuç olarak, Disk Drill programını bir USB veya kalem sürücüye yükleyin ve ardından veri kurtarma aracını çalıştırın.
- Laptopunuzun dahili sabit diskinizi, mevcut sürücüler listesinden seçin ve Kayıp verileri ara‘ya tıklayın.
- Tarama sonlandığında, Bulunan ögeleri incele‘ye tıklayarak laptopunuzun sabit diskindeki kurtarılabilir dosyaları gözden geçirin.
- Listeyi düzenlemek için filtreleri uygulayın. Örneğin, sağ üst köşeye jpg yazabilir ve yalnızca kurtarılacak jpg dosyalarını listelemek için Enter‘a basabilirsiniz. Dosya özelliklerini görmek için göz ikonuna tıklayarak ön izleme özelliğini kullanın; bu özellik, dosya konumu ve son düzenlenme tarihini gibi özellikleri gösterir.
- Laptopunuzun sabit diskinden kurtarmak istediğiniz dosyaları seçin ve ardından Kurtar‘a tıklayın.
- Laptopunuzun sabit diskinden verileri kurtarmanın son adımı, kurtardığınız verileri kaydedeceğiniz bir konum belirlemektir. Yine, dosyaları etkilenen laptop sabit diski yerine bir harici cihazda kaydedin.
- Son olarak, kurtardığınız dosyaları görüntülemek için Veriyi gezginde göster‘e tıklayın.
Yöntem 2: Dosya Geçmişinden Veri Kurtarma
Bu yöntemin işe yaraması için, geçmişte bir zamanlar Dosya Geçmişi’ni yapılandırmış olmanız gerekiyor. Eğer yapmadıysanız, bir sonraki bölüme atlayın.
Dosya Geçmişi, önceden tanımlanmış dosya ve klasörleri dış bir depolama birimi veya ağ konumuna periyodik olarak yedekler. Dosya Geçmişi, hedef dosyalarınızın sürekli ve proaktif yedeklemelerini gerçekleştirir. Sonuç olarak, Dosya Geçmişi eski dosya sürümlerini geri yüklemenize izin verir.
💻 Bu eğitimde Windows 11 Lenovo PC özellikleri bulunmaktadır. Windows 10’da Ayarlar > Güncelleme ve Güvenlik > Yedekleme altında Dosya Geçmişi seçeneğini bulabilirsiniz.
İşte Dosya Geçmişi kullanarak laptop sabit diskinizden veri kurtarmanın yolu:
- Başlat > Denetim Masası > Sistem ve Güvenlik üzerine tıklayın.
- Dosya Geçmişi‘ni açın.
- Kişisel dosyaları geri yükle düğmesine tıklayın.
- Geri yüklemek istediğiniz uygun zaman dilimini ve dosyaları seçin, ardından kayıp dosyalarınızı almak için yeşil düğmeye tıklayın.
Not: Alternatif olarak, geri yüklenen dosyaları farklı bir konuma kaydetmek için dişli düğmesine tıklayın.
Yöntem 3: Yedekten Veri Geri Yükle
Windows, dosyaların yedeklenmesini ve geri yüklenmesini kolaylaştıran Yedekleme ve Geri Yükleme adında kullanışlı bir yerel yardımcı araç içerir.
Bu yöntemin işe yaraması için, geçmişte bir yedekleme yapılandırmış olmanız gerekmektedir. İşte bir yedeklemeden verilerinizi nasıl geri yükleyebileceğiniz:
- Yedekleme Ayarları > Yedekleme ve Geri Yükleme (Windows 7) bölümüne gidin.
- Şimdi, Dosyalarımı geri yükle düğmesine tıklayın.
- Belirli dosya ve klasörleri seçmek için arama düğmesini kullanın ve İleri düğmesine tıklayın.
- Dosya geri yükleme işlemini tamamlamak için Geri Yükle düğmesine tıklayın.
Bozuk veya Ölü Bir Laptop’tan Dosyalar Nasıl Kurtarılır
Laptop ekranının kırılması veya sabit diskin bozulması gibi nedenlerden dolayı laptopu başlatamıyorsanız, panik yapmayın. Bu bölüm, bozuk bir laptopdan başka bir laptop veya PC’ye dosya aktarımı yapabileceğiniz bazı teknikler içermektedir.
Yöntem 1: Laptop Sabit Sürücüsünü Başka Bir Laptop veya PC’ye Takın
İşte bozuk dizüstü bilgisayarınızın sabit diskinden veri nasıl geri yükleyebilirsiniz:
- Dizüstü bilgisayarınızın bataryasını çıkarın ve dikkatli bir şekilde ana erişim panelini (alt kısımda) vidalarını sökerek HDD’yi gösterin. Şimdi, HDD etrafındaki vidaları (sürücü montajı) çıkarın.
- Bağlantı yerlerinden nazikçe çekerek sabit diski ayırın. Ardından, sabit diski braketinden çıkartın.
- Sabit diski bir dizüstü bilgisayara bağlamak için: Başka bir dizüstü bilgisayarda sabit diski ayırın ve kırık dizüstü bilgisayarınızın sabit diskini bağlayın.
Sabit diski bir PC’ye bağlamak için: Günümüzde, birçok PC kırık dizüstü bilgisayarınızın HDD’sini doğrudan bağlamak için kullanabileceğiniz bir SATA güç kablosu ile birlikte gelir. - Kırık dizüstü bilgisayarınızın HDD’sine erişin ve tam bir yedekleme yapın. Dosya Gezgini’ni açarak yerel bir veri yedeklemesi yapabilirsiniz. Aksi takdirde, dosyalarınızı OneDrive ya da DropBox gibi bir bulut depolama sağlayıcısına yedekleyebilirsiniz.
🔰 Alternatif olarak, Disk Drill’in Byte-to-Byte özelliğini kontrol edebilirsiniz, bu özellik kırık dizüstü bilgisayarınızın HDD’sinin tam bir byte seviyesinde disk imajını oluşturur. Daha sonra, bu disk imajını tarayarak mevcut dosyaları görebilir ve silinmiş dosyaları kurtarabilirsiniz.
Yöntem 2: Disk Kılıfı Kullanarak Sabit Sürücüyü Başka Bir Laptopa Bağlayın
Bu yöntem öncekinden biraz daha kolaydır; ancak, sabit diski monte edebilmek için özel bir dış disk muhafazası satın almanız gerekmektedir. HDD’lerin 2,5 ve 3,5 inç boyutlarında geldiğini göz önünde bulundurarak doğru boyutta bir muhafaza satın aldığınızdan emin olun.
Disk muhafazası, dizüstü bilgisayarınızın HDD SATA girişini alır ve verileri okuması için USB çıkışına dönüştürür.
İşte bozuk dizüstü bilgisayarınızın sabit diskine erişmek için disk muhafazasını nasıl kullanabilirsiniz:
- Öncelikle, kasayı vidalardan çıkararak kapağı çıkarın.
- Kırık dizüstü bilgisayarınızın sabit sürücüsünü kasaya yerleştirin.
- 7-pin SATA ve 15-pin SATA güç kablolarını dikkatlice kasaya bağlayın.
- Sürücüyü kasaya vidalayın. Sonra, vidaları kullanarak kapağı yerine koyun.
- Bağlantı kablolarını kullanarak USB çıkışını dizüstü bilgisayarınıza bağlayın.
- Şimdi, sabit sürücüye ulaşın ve bir yedekleme yapın.
Yöntem 3: Profesyonel Veri Kurtarma Servisi ile İletişime Geçin
Eğer onarılamaz fiziksel hasarla uğraşıyorsanız, profesyonel bir veri kurtarma servis merkezi ile görüşmek en iyisidir. Bu tür merkezlerdeki veri kurtarma uzmanları, dizüstü bilgisayarınızın sabit diskinden veriyi kurtarmak için katı uygulamalar kullanır.
İşte sabit disk mekanik arızasının yaygın belirtileri:
- Alışılmadık tıklama sesleri
- Ani çalışma hızında düşme
- Mavi ekran hatası
- Aşırı ısınma
Veri kurtarma servis merkezleri, hassas diskleri temiz bir oda açarak sabit diskinizdeki fiziksel hasarı düzeltmek için sofistike araçlar kullanır.
Veri kurtarma servis merkezlerini daraltırken, yeterli araştırma yapın ve bu kriterlere karşı değerlendirme yapın:
- 💯 Çevrimiçi itibar: Sizin yakınınızdaki bir veri kurtarma merkezinin itibarını doğrulamak için müşteri yorumlarını okuyun.
- ✅ Endüstri sertifikaları: ISO standartları gibi endüstri sertifikaları için şirket web sitesini kontrol edin.
- 📜 Hizmet politikaları: Şirketin şartlar ve koşullarını okuyarak sorumluluklar ve diğer politikaları anlayın.
- 💰 Fiyat: Son olarak, maliyet ve değer temelinde bilinçli bir karar vermek için çeşitli servis merkezlerinin fiyat seçeneklerini karşılaştırın.
Sonuç
Laptopunuzda veri kaybıyla karşılaştığınızda yapmanız gereken ilk şey? Onu kullanmayı bırakın. Sonra, veri kaybına neden olan şeyi belirleyin ve uygun veri kurtarma yöntemini seçin. Veri kaybının en yaygın nedenleri kazara silme, kötü amaçlı yazılım saldırıları ve fiziksel hasardır.
Kazara silme ve kötü amaçlı yazılım saldırıları durumunda, Disk Drill gibi bir veri kurtarma programını kullanabilir veya yedeklemeniz varsa—dosyaları File History ve Backup & Restore (Windows 7) kullanarak geri yükleyebilirsiniz.
Dizüstü bilgisayarın depolama sürücüsü fiziksel olarak hasar gördüyse kendi başınıza yapılan yöntemlerden kaçının. Sürücü sağlam fakat dizüstü bilgisayar diğer faktörlerden dolayı açılmıyorsa, sürücüyü başka bir dizüstü bilgisayara bağlayın ve ardından veri kurtarma işlemi yapın.
SSS
- İndirin, kurun ve Disk Drill'i başlatın.
- Dizüstü bilgisayarınızın sabit diskini seçin ve Kayıp verileri ara'ya tıklayın.
- Kurtarılabilir verileri görmek için Bulunan öğeleri incele'ye tıklayın.
- Kurtarılacak dosyaları seçin.
- Veri kurtarma işlemini, hedefi belirleyerek sonlandırın.