SSD arızasını tahmin edebileceğinizin hiçbir garantisi yoktur. Bir an sürücünüze birkaç dosya kopyalıyor olabilirsiniz, bir sonraki an ise tüm bilgisayarınız aniden kapanabilir. Bu durum, nedenine ve ne zaman meydana geldiğine bağlı olarak verilerin kaybolmasına çok kolay yol açabilir.
SSD arızasının ne olduğunu, dikkat edilmesi gereken belirtileri ve arızalı bir SSD’den verilerin nasıl kurtarılacağını açıklayacağız.
SSD Arızası Nedir
SSD arızası, SSD’nizin çökmesine neden olan bir şey olduğunda meydana gelir. Sistem sürücünüz bir SSD ise, işletim sisteminiz çöker ve bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerekir. Eğer sistem sürücüsü değilse, işletim sisteminiz size sürücüde bir sorun olduğunu ve kullanılabilmesi için formatlanması gerektiğine dair mesajlar göstermeye başlayabilir.
Herhangi bir SSD arızalanmaya yatkındır. Backblaze 2022 için yıllık SSD arıza oranları raporu‘unu yayınladı. Bu rapor, 1/1/2022’den 12/31/2022’ye kadar 2,906 SSD’den hangilerinin arızalandığını gösteren bir tablo içeriyor.
Rapordan, markaya göre SSD arıza oranı:
Marka | Sürücüler arızalandı |
Crucial | 3 sürücü arızalandı. |
Micron | 1 sürücü arızalandı. |
Dell | 0 sürücü arızalandı. |
Seagate | 20 sürücü arızalandı. | WDC | 1 sürücü arızalandı. |
Ancak, bu rakamlar, hangi markaların diğerlerinden daha güvenilir olduğuna dair kesin bir kanıt olarak kullanılmamalıdır. Örneğin, Backblaze’in raporladığı toplam 2.906 sürücünün 1.826’sının Seagate olduğunu düşünün. Diğerlerinden daha fazla Seagate sürücüsü olduğundan, daha yüksek bir sürücü arıza oranı beklenmelidir.
SSD arızaları, verilerinizin kaybını önlemek için tam bir yedekleme programı tutmanın şiddetle tavsiye edilmesinin bir başka nedenidir.
Arızalı SSD’nin Yaygın Belirtileri
Tüm SSD arıza nedenlerini tek bir listede toplamak oldukça zor. Bunun yerine, yakın zamanda meydana gelebilecek sürücü arızasına işaret edebilecek birkaç yaygın SSD arıza belirtisine göz atacağız.
Aşağıdaki belirtiler, Windows 10/11’de bir SSD’nin arızalanmakta olduğunu nasıl anlayacağınızı gösterecektir.
Belirti 1: İşletim Sistemi Başlatılamadı
İşletim sisteminiz, arızalanmaya başlayan bir SSD’de depolandığında, sisteminiz artık başlatılamayabilir. Bunun yerine, SSD’nin neden arızalandığını belirten hata mesajlarıyla karşılaşırsınız. Örneğin, Windows işletim sisteminizi içeren bir M.2 SSD arızalandığında, Windows Boot Manager’ın gerekli önyükleme dosyalarını bulamadığını belirten 0xc0000225 hata kodu ile karşılaşabilirsiniz.
Belirti 2: Yavaş Performans
SSD’nizdeki NAND bellek hücreleri, verilerinizin depolandığı yerdir. Sabit disklerden farklı olarak, sınırlı sayıda yazma döngüsüne sahiptirler. Bir NAND bellek hücresi maksimum sayıya yaklaştıkça, performansınızdaki düşüşü hissedersiniz. SSD’ler, yazma döngülerini bellek hücrelerine eşit olarak dağıtmak için aşınma dengeleme algoritmalarını kullanır, ancak tüm bellek hücreleri sınırlarına yaklaşıyorsa bu işe yaramaz.
Belirti 3: Sık Donma veya Çökme
Sık donma ve çökme, SSD’deki fiziksel bir sorundan kaynaklanabilir. Kötü bloklar, elektrik sorunları ve kontrolör arızası, SSD’nin bozulduğuna işaret eden fiziksel sorunlardır. Hava akışının yetersizliği nedeniyle aşırı ısınma, SSD’nizin donmasına ve çökmesine yol açabilecek çok yaygın bir başka sorundur.
Belirti 4: S.M.A.R.T. Hataları
Katı hal sürücünüzün S.M.A.R.T. (Kendi Kendini İzleme, Analiz ve Raporlama Teknolojisi) verileri, sürücünüzün sağlığı hakkında yararlı bilgiler kaydeder. CrystalDiskInfo gibi bir program kullanarak S.M.A.R.T. verilerini okumak, bir S.M.A.R.T. hatasını ortaya çıkarabilir. Örneğin, SSD’nizde yüksek bir Hammadde Okuma Hata Oranı olabilir, bu da NAND hücresi bozulması veya bileşen arızalarının bir işareti olabilir.
Semptom 5: Belirli Dosyaları Okuma veya Erişememe
Depolama SSD’leri, dosya sistemi bozulması gibi sorunlarla karşılaşabilir ve bu durumda sürücüde depolanan verilere erişim girişimi hata mesajıyla sonuçlanır. Sürücünün üzerindeki fiziksel bozuk blokların ani artışı nedeniyle bazı veriler de erişilemez hale gelebilir. Bu sorunlar hızla ele alınmazsa, verileriniz kurtarılamaz hale gelebilir.
Başarısız Olan SSD’den Veri Kurtarma
Bir SSD arızasına işaret eden belirtileri fark etmeye başladığınızda, verileri hemen sağlıklı bir sürücüye taşımalısınız. Zaman çok önemlidir, çünkü SSD’nizin durumu ne zaman o kadar kötüleşir ki artık açılmayacağını kimse bilemez.
Her şeyi manuel olarak taşıyabilirsiniz, ancak bu hatalara yer bırakır ve yapılması uzun sürer. Ayrıca, sürücüyü çok fazla zorlar ve mevcut verileri sadece yedekleyebilirsiniz. Bunun yerine, başarısız olan SSD’nizin byte-to-byte imajını oluşturmanızı öneririz. Bir imaj yedeklemesi diskinizdeki her şeyi, gizli sistem dosyaları ve silinmiş ancak hala kurtarılabilir veriler de dahil olmak üzere içerir.
Bunu yapmak için, SSD veri kurtarma aracı Disk Drill öneriyoruz. Bu araçta, SSD’nizin bayt-bayt kopyasını yapabilecek ücretsiz bir Sürücü Yedekleme özelliği bulunmaktadır. Ayrıca, yazılımı kullanarak görüntü dosyasını tarayabilir ve arızalı SSD’den silinen verileri güvenli bir şekilde kurtarabilirsiniz.
Ücretsiz sürüm tarafından sağlanan 500 MB deneme sınırının üzerindeki verileri kurtarabilmek için bir Disk Drill PRO lisansına ihtiyacınız olacak.
İlk olarak, Disk Drill kullanarak byte-to-byte bir görüntünün nasıl oluşturulacağını göstereceğiz:
- İndir ve Disk Drill’i açın.
- Sürücü Yedekleme .’a tıklayın.
- Bozuk SSD’yi seçin ve Bayt-bayt Yedekleme .’a tıklayın.
- Yedekleme parametrelerini belirtin ve Tamam .’a tıklayın.
Artık görüntünüz olduğuna göre, Disk Drill kullanarak görüntü dosyasındaki mevcut veya silinmiş verileri kurtarmak istiyorsanız, şu adımları izleyebilirsiniz:
- Depolama Aygıtları ‘e tıklayın, Disk imajını ekle öğesini seçin ve görüntü dosyanızı atayın.
- Görüntüyü seçin ve Kaybolan verileri ara ‘e tıklayın.
- Bulunan öğeleri gözden geçir ‘ye tıklayın. Ya da, arızalı SSD’den mevcut ve silinmiş tüm verileri kurtarmak istiyorsanız, bunun yerine Tümünü kurtar ‘e tıklayın.
- Kurtarmak istediğiniz verileri seçin. Mevcut veriler Mevcut açılır bölümünün altında bulunabilir, silinmiş veriler ise Silindi veya kayboldu ve Yeniden inşa edilmiş açılır menülerinde olacaktır. Hazır olduğunuzda, Kurtar ‘ye tıklayın.
- Kurtarma için güvenli bir yer seçin ve Sonraki ‘e tıklayın.
Sonuç
SSD’ler çeşitli nedenlerle arızalanmaya başlayabilir. SSD arızası ortaya çıkmaya başladığında, önyükleme sorunları, performansın düşmesi, donma, tekrarlayan çökme, S.M.A.R.T. hataları ve dosya erişim sorunları gibi çeşitli problemler yaşamaya başlayacaksınız.
SSD arızasının belirtilerini fark ettiğinizde, verilerinizi sağlam bir sürücüye taşımanız çok önemlidir. Bunu manuel olarak veya Disk Drill gibi bir üçüncü taraf aracı kullanarak yapabilirsiniz. SSD’niz zaten arızalanmışsa, SSD’den verileri kurtar en kısa sürede yapmanız gerekecek, aksi takdirde verileriniz sonsuza kadar kaybolma riski taşır.